Dit keer in het zonnetje: Edwin (35), Tamara (30) en Luna (2)! Samen met hun drie eigenzinnige katten wonen zij in Sittard, Zuid Limburg. Edwin is daar geboren en getogen.
Tamara verhuisde 8 jaar geleden voor Edwin vanuit Amsterdam naar Limburg.
Hoe hun van gezinsleven eruit ziet, lees je hier in het interview met Tamara.
Hoe ziet de week er bij jullie uit?
‘We staan iedere dag (m.u.v. het weekend) tussen 6 uur en half 7 op. Edwin is sportief en gaat vaak nog een stuk rennen. Ik druk nog een extra keer op snooze en heb wat langer nodig in de badkamer. ‘s Ochtends zorgt Edwin meestal al voor ontbijt/boterhammen/tussendoortjes en een kop koffie/thee voor als ik naar beneden kom. Dat waardeer ik enorm!
Luna slaapt vaak lekker uit tot half 9 om samen met haar oppas opa/oma’s te ontbijten. Als ze eerder wakker is, kleed ik haar aan, terwijl we samen zingen. Luna is dol op zingen en heeft een groot repertoire! Twee dagen in de week gaat ze naar de kinderopvang. Daar kan ze heerlijk met andere kindjes spelen. Ze is enig kind en heeft geen neefjes of nichtjes, dus dat contact is voor ons een must. Naar de kinderopvang geven we eigenlijk alleen extra eigen beleg mee. Meestal een vegan paté of filet american. Soms eten ze ‘s middags nog yoghurt. Luna eet ‘s ochtends al ruim 150ml ongezoete sojayogurt en ‘s avonds meestal ook sojavla, dus dan krijgt ze in plaats daarvan een naked reep. Ze letten op het kinderdagverblijf echt goed op bij alle eigen producten of het vegan is. Voor de lunch krijgen ze bijvoorbeeld vaak verse soep en die is meestal vegan gelukkig. Er zijn geen andere vegan kindjes, maar wel kindjes die geen lactose of ei mogen. Dat maakt toch een verschil.
Op het werk weet iedereen van onze directe collega’s wel dat we vegan zijn. Ze gaan er meestal heel goed en positief mee om. Ik probeer zelf weinig aandacht te besteden aan zure appels, want die houd je hoe dan ook. Edwin werkt in een apotheek, vlakbij huis. Daardoor kan hij tussen de middag thuis lunchen en is ‘s avonds snel thuis. Ik ben momenteel in opleiding tot verpleegkundig specialist GGZ en werk in een FACT-team (flexible assertive community treatment). Soms heb ik crisisdienst en ben ik ‘s avonds laat of ‘s nachts ook van huis. Gelukkig komt dat niet vaak voor. Een keer per week zit in Utrecht voor mijn opleiding. Een enkele treinreis duurt twee uur en dan heb ik genoeg tijd voor een goed boek of leuke serie.
Doordat we doordeweeks nu vrij veel werken, proberen we zoveel mogelijk het weekend echt in het teken van ons gezin, en vooral Luna, te laten staan. We maken dan graag samen tripjes, hebben playdates, gaan lekker naar buiten en ook regelmatig zwemmen. We zijn ook vrijwel altijd wel bezig met eten. Als we geen nieuwe vegan proof plekken buiten de deur ontdekken, maken we er thuis iets speciaals van. Eén keer in de twee weken ben ik op maandag vrij en heb ik samen met Luna een mama-dochter dag. We wonen dichtbij een groot park, speeltuin en zorgboerderij en gaan daar graag samen naartoe. We nemen dan meestal fruit en vegan koekjes mee. Soms zelfgemaakte baksels, maar die gaan er vooral bij mij goed in. Als we niets mee hebben is er meestal genoeg te koop onderweg. Laatst waren we bij de Ikea en Luna is echt dol op de vegan hotdogs daar!’
Wat vinden jullie als gezin het leukst om te doen?
‘Edwin drumt al van kleins af aan. Dit is altijd zijn grote passie en uitlaatklep gebleven. Hij drumt momenteel in een metal band. Daar kan hij zich helemaal in uitleven. Voor mij ook leuk om te zien hoe hij daar van geniet. Hij is sinds een aantal maanden ook weer begonnen met hardlopen. Nu loopt hij regelmatig een wedstrijd, maar probeert zichzelf ook uit de dagen in het Limburgs Heuvelland. We wonen in een mooie omgeving die zich goed leent voor buitensporten. Hij is ook de beste vegan chef van ons twee. Hij staat menig uur te koken en te bakken. Zijn favoriete recept is wel de No-bake chocolate raspberry tart van From my Bowl. In het begin vooral aan de hand van recepten van internet of één van onze vele vegan kookboeken. De laatste tijd steeds vaker ook een geïmproviseerd gerecht. We vinden het dan ook superleuk als er mensen blijven eten en iedereen is altijd erg enthousiast over zijn kookkunsten.
Ikzelf ben qua hobby’s/interesses vrij saai. Ik houd van een goed boek (thrillers!), een mooie film, leuke serie, bordspellen en van heel veel muziek luisteren (rock/metal). Dat is ook onze gezamenlijke passie en gelukkig vindt Luna dit ook helemaal tof. Vroeger ging ik veel naar concerten, maar daar komen we nu nauwelijks aan toe. Als ik straks weer afgestudeerd ben, hoop ik een stuk minder te kunnen gaan werken en tijd te maken voor dingen die ik altijd al wilde leren: breien/kleding maken, fatsoenlijk piano spelen en een eigen moestuin. Ik moet er wel bij zeggen dat ik ook gewoon heel veel plezier en voldoening haal uit mijn werk en ik nu niet het gevoel heb iets te missen.
Luna’s favo bezigheden zijn zingen/dansen, tekenen en buiten ravotten. Ze heeft nu een fase dat ze vaker televisie wil kijken, maar we proberen er beide voor te zorgen dat ze niet vergeet hoe fijn het is om buiten te zijn. Na het werk gaan we bij goed weer vrijwel standaard samen een wandeling maken die altijd eindigt in de speeltuin.’
Waarom kiezen jullie voor de vegan leefstijl en welke stappen namen jullie om hier te komen?
‘Edwin en ik waren afzonderlijk al zeker 10 jaar vegetariër. Zo’n 5 jaar geleden voelde dat niet goed genoeg meer. Ik leerde meer over het leed van de zuivelindustrie en besloot vrij resoluut dat ik ook daar niet meer aan wilde deelnemen. De eerste keer dat we volledig vegan gingen lukte dit niet goed. We waren niet goed genoeg voorbereid denk ik en vooral buitenshuis hadden we moeite vegan gerechten te vinden. Na enkele weken vielen we daardoor terug in ons vegetarisch patroon, of in ieder geval, we aten kaas. Ik wist toen wel al dat ik gewoon helemaal vegan wilde zijn en heb me toen als een gek ingelezen en heb veel docu’s gekeken. Je leert op die manier ontzettend veel en je wordt je nog meer bewust van welke impact je kunt maken als individu. Een paar weken later probeerde ik het toen opnieuw en met succes. Edwin deed al vrij snel weer mee en leerde toen echt goed koken. Vijf jaar geleden waren er nog amper veganistische alternatieven, waardoor we gedwongen werden opnieuw naar eten te kijken. Iets waar we beiden heel dankbaar voor zijn.’
Hoe beïnvloedt veganisme jullie leven?
‘Luna wordt volledig veganistisch opgevoed en vegan kunnen blijven tijdens mijn zwangerschap was voor mij heel belangrijk. Ik heb geloof ik wat vaker bloed moeten laten prikken, maar mijn labwaarden waren altijd in orde. Na de zwangerschap hoorden we soms via-via dat mensen er twijfels bij hebben of vinden dat we Luna tekort doen. Zij denken bijvoorbeeld dat Luna belangrijke voedingsstoffen mist en/of sociaal gezien buitengesloten wordt. Niets is minder waar! Op de kinderopvang houden ze heel goed rekening met onze leefstijl, ook vrienden en familie zorgen altijd dat wij wat lekkers hebben en zijn heel open-minded. We merken dat we mensen in onze omgeving positief beïnvloeden. Zo eet mijn moeder en een goede vriendin inmiddels ook plantaardig en laat mijn broertje vlees 99% van de tijd staan. Ook mijn schoonouders en andere vrienden lijken bewustere keuzes te maken. We hebben heel veel andere vegans leren kennen. Via Instagram, maar ook via lokale potlucks en events. Er zijn weleens mensen komen logeren die we enkel via Instagram kenden en afgelopen zomer zijn we naar een vegan gezin in Engeland geweest. Superleuk! We zijn trots dat we deel uitmaken van deze community. Het heeft onze wereld vooral verrijkt.’
Hebben jullie tips voor andere ouders die hun kinderen vegan (willen gaan) opvoeden?
‘Heel goed inlezen en als je ergens twijfels over hebt, vraag het een andere vegan ouder! Laat je ook vooral niet afschrikken door horrorverhalen over ondervoeding en ontwikkelingsachterstanden in nieuwsitems. Vegan kan prima, zolang je weet wat je doet. Dit betekent ook dat je niet aan moet morrelen als je weinig verstand hebt van voeding. Er zijn genoeg goede diëtisten die het een stuk makkelijker kunnen maken en dat scheelt een hoop onzekerheid. Dat heb je als kersverse ouder al genoeg.
Oh en wees er altijd eerlijk over! De laatste tijd hoor je vaker dat ouders hun veganistische opvoeding verzwijgen bij de huisarts of het consultatiebureau. Uit angst voor onbegrip, maar transparantie kan een hoop ellende besparen als er iets aan de hand is. Meestal denken ze juist heel goed mee! Borstvoeding is mijns inziens trouwens belangrijk. Tuurlijk zijn er plantaardige alternatieven, maar die zijn behoorlijk prijzig en toch nooit zo goed als de real deal. Lukt borstvoeding echt niet? Kijk dan eens naar vegan donormelk.
Luna krijgt nu (niet iedere dag) B12, Omega 3 en vitamine D. Ze drinkt ook wel eens Roosvicee Ferro voor wat extra ijzer, vooral omdat onze madame groene groenten momenteel vaak laat staan. Specifieke boekentips heb ik niet, maar de website Eva maakt het plantaardig biedt een goede eerste indruk van waar je aan moet denken.’
Wat missen jullie als het gaat om vegan opvoeden?
‘Nou… Kindermenu’s zijn in ieder niet-vegan restaurant een drama. Ze komen vaak echt niet verder dan een kroket/frikandel, frietjes en appelmoes. Luna is dol op kikkererwten, tofu, tempeh, edamame en eigenlijk alle eiwitrijke producten. Supergezond en juist makkelijk toe te voegen aan elk gerecht. Nu eet ze meestal een vegan hoofdmenu en pikt daar de dingen uit die ze lekker vindt. Wij mogen de rest, haha! Qua informatie zouden de meeste zorgprofessionals wel een bijscholing voedingsleer kunnen gebruiken.’
Welke wens(en) hebben jullie voor de toekomst?
‘Edwin droomt steeds minder stiekem van een eigen eetcafé. Uiteraard fully vegan. Maar onze grootste wens is toch wel dat de ‘vegan trend’ zich verder doorzet en veganisme gewoon de nieuwe norm wordt.’
Wat willen jullie delen?
‘Als je (vrijwel) geen veganisten kent, er geen leuke vegan-friendly tentjes in de buurt zijn en je sociaal leven door het veganisme lijkt af te takelen… Geef niet op, maar zoek contact met anderen! Bijvoorbeeld via Vegan Nederland (facebook), op Instagram met #dutchvegan of zoek een lokale groep. Limburg is echt geen vegan walhalla, zoals Amsterdam of Rotterdam, maar we hebben ook hier zoveel leuke mensen en plekken leren kennen door online platforms. Dare to reach out!’
Het leven van deze leuke mensen kun je ook volgen op Instagram: @november.feels en @vegandelight_edwin.